Het aan de Amsterdamse beurs genoteerde OCI maakte vorige week bij een tussentijdse handelsupdate bekend dat het nog eens een miljard dollar uit gaat keren aan aandeelhouders.  

Het geld van een eerdere uitkering (14,50 euro per aandeel) was bij wijze van spreken pas net overgemaakt naar de beleggersrekening toen OCI medio november aankondigde dat het nog eens een miljard dollar (4,50 euro per aandeel) gaat teruggeven aan aandeelhouders. Die uitkering moet ergens in de eerste helft van volgend jaar plaatsvinden.  

Na jaren van sappelen, zien beleggers in OCI dankzij de stevige kapitaalsuitkeringen van de laatste twee jaar hun belegging eindelijk renderen. Als OCI in 2025 daadwerkelijk nog eens een miljard uitkeert, hebben beleggers bij elkaar circa 6 miljard euro (28 euro per aandeel) ontvangen sinds de beursgang in september 2013.  

En de afbouwoperatie is mogelijk nog niet ten einde. Na deze teruggave van kapitaal beschikt OCI over nog 1 tot 2 miljard dollar euro aan overtollige kasgelden. Ook bezit het bedrijf nog een fabriek in het Limburgse Geleen, die het mogelijk gaat verkopen. 

Volgens de Amerikaanse zakenbank JP Morgan is de fabriek in Geleen, tezamen met het eerder genoemde overtollige kasgeld goed voor 13 euro per aandeel (2,7 miljard euro). Daarmee kan de totale opbrengst voor beleggers bij een volledige uitverkoop oplopen tot boven de 40 euro per aandeel (zie grafiek). Het totale rendement voor OCI-beleggers van het eerste uur zou dan uitkomen op gemiddeld zo’n 5 procent per jaar (koerswinst plus dividend).  

Dat is dan wel geen vet rendement, maar er is wel sprake van een enorme eindsprint in de laatste twee jaar. In de eerste negen jaar sinds de beursgang (IPO) bedroeg het rendement van de aandelen nul procent (periode 25 januari 2013 tot 25 januari 2022). 

Sinds de uitkering van het eerste dividend in juni 2022 wist het bedrijf veel waarde te ontsluiten, vooral na de verkoop van bedrijfsonderdelen.  

Dikke kapitaaluitkeringen geven rendement een duw omhoog  

Bron: OCI, Bloomberg. Berekening VEB. *Aangepaste IPO-koers voor spin-off bouwactiviteiten Orascom Construction. Bedragen per aandeel OCI. Rest bedrag van 12,70 euro is na de uitbetaling van 4,50 euro (totaal 17,20 euro, tegenover een beurskoers van 11,15 euro). Hierbij wordt verondersteld dat deze bedragen belastingvrij kunnen worden uitgekeerd.  

Verkoopgolf 
De verkoopgolf bij OCI begon in december vorig jaar met de verkoop van het belang van 50 procent in Fertiglobe, dat genoteerd stond aan de beurs van Abu Dhabi (verkoopprijs: 3,6 miljard dollar). Enkele dagen later volgde voor een vergelijkbaar bedrag de verkoop van een grote kunstmestfabriek in het Amerikaanse Iowa. 

In de zomer van dit jaar verkocht OCI Clean Ammonia Holding. Ook werd een project in het Amerikaanse Beaumont aan de Australische energiegroep Woodside verkocht (2,4 miljard dollar). Een maand later maakte OCI vervolgens bekend zijn wereldwijde methanolactiviteiten te verkopen aan Methanex. 

Met de verkoop van deze methanolactiviteiten kwam volgens OCI-cfo Hassan Badrawi het totaal aan verkopen door OCI deze zomer uit op circa 11,6 miljard dollar. Die (bruto)opbrengsten stromen sindsdien – na afbetalen van verwante schulden en andere verplichtingen – stapsgewijs richting beleggers.  

En dat gaat op belastingvriendelijke wijze. Er is voor de fiscus geen sprake van een dividenduitkering uit de winst, maar van een kapitaaluitkering uit de vrije kapitaalreserves (vrij van belastingen). De laatste uitkering van 14,50 euro per aandeel is dus volledig, zonder inhouding van enige belasting, bijgeschreven op de beleggersrekening.  

Jeff Ubben 
De verkoopgolf bij OCI kwam op gang nadat de activistische aandeelhouder Jeff Ubben vorig jaar in een brief aan de Egyptische miljardair en OCI-chairman Nassef Sawiris erop aandrong bedrijfsonderdelen af te stoten. Volgens Ubben werd het bedrijf onvoldoende op waarde geschat door beleggers op de beurs. Alleen de waarde van Fertiglobe kon goed worden ingeschat, omdat dit bedrijf een beursnotering had. Op de rest van het bedrijf – waaronder diverse niet-beursgenoteerde stikstof- en methanolactiviteiten – was het veel lastiger een waardering te plakken.  

Ubbens visie was dat de opbrengst uit verkopen van bedrijfsonderdelen hoger was dan de beurswaarde. Tot ieders verbazing ging het bestuur zonder morren mee met het verkoopscenario van Ubben. Opmerkelijk, want in de regel brengen bedrijven alles in stelling om activisten buiten te deur te houden.  

Als reactie op Ubbens brief liet OCI juist direct weten dat het concern “altijd gericht (is) geweest op waardecreatie voor alle stakeholders”. Topman Ahmed El-Hoshy bevestigde bovendien dat OCI op de beurs werd ondergewaardeerd. Het bedrijf zou een strategische evaluatie uitvoeren om “alle mogelijke ideeën te onderzoeken om waarde te ontsluiten”.  

De methanol-en kunstmestproducent heeft sindsdien een soort van liquidatiescenario ten uitvoer gebracht. De stelling van Sawiris van begin dit jaar - “we zijn bouwers, geen houders” - werd daarmee waarheid.  

Toekomst 
Na de uitkering die in de eerste helft volgend jaar zal plaatsvinden, bestaat de beursnotering nog uit een zak geld en de fabriek in Geleen. De grote vraag is of dit cashgeld ook zal worden uitgekeerd, of dat het management op zoek gaat naar nieuwe investeringskansen. OCI heeft zich hier nog niet over uitgelaten.